Het Hofplein en Weena in 1953. Herkomst: Stadsarchief Rotterdam.
De cultuurhistorische verkenning van het Weena en het Hofplein is uitgevoerd in opdracht van de afdeling Stadsontwikkeling van de Gemeente Rotterdam. In dit gebied raakt een aantal van de meest prominente en coherente Rotterdamse stedenbouwkundige ensembles elkaar: de Coolsingel, de Lijnbaan en het Weena. Het onderzoek dient als cultuurhistorische leidraad in de verschillende ruimtelijke ontwikkelingen in het gebied.
2021
In opdracht van de Gemeente Rotterdam, afdeling Stadsontwikkeling, in samenwerking met Johanna van Doorn
Het Hofplein is een van de meest iconische plekken in het Rotterdamse stadscentrum. In het Basisplan 1946 werd het van het gedroomde stedenbouwkundig hoogtepunt van de stad gereduceerd tot een puur monofunctionele verkeersrotonde. Het is een verkeersplein dat overal ‘tussen’ ligt en waarvan de kwaliteit ligt in de afleesbaarheid van opeenvolgende stadsvisies, de stedenbouwkundige gelaagdheid en de veelvormigheid van de architectuur.
Tijdslagen van de bebouwing. Kaart Johanna van Doorn.
Maquette van het Hofplein, ca. 1955. Herkomst: Stadsarchief Rotterdam.
In de cultuurhistorische verkenning is het Hofplein minutieus ontleedt. Hoe ‘lees’ je deze plek? Welk ruimtelijk uitgangspunt lag er aan ten grondslag en wat is de waarde van zowel de stedenbouwkundige opzet als de gebouwen die aan het plein staan? De relatie met het Weena – Rotterdams eigen La Défense, maar dan middenin het stadscentrum – is sterk. Binnen het stelsel van naoorlogse boulevards werd het Weena als veruit de belangrijkste gezien. Het zou met zijn ongekende breedte van negentig meter fungeren als ‘een waarlijk grootsche entree’ tot de stad, in de hoofden van de ontwerpers vergelijkbaar met het Damrak in Amsterdam.
Het Weena werd uiteindelijk slechts deels bebouwd aan de zuidzijde, terwijl de gehele zone aan de noordwand bewust voor de wensen van een volgende generatie werd gereserveerd. Toch hield de droom van het Weena als hét vermaakscentrum van de stad stand. Het was een van de uitgangspunten voor het in 1981 gepresenteerde plan van de Weenaboulevard. Pas in de uitvoering ging het mis, toen van het hechte ruimtelijk-functionele systeem dat het boulevardmodel voorstelde, alleen de ruimtelijke component overbleef.
Postboden op het Weena, 1970. Herkomst: Stadsarchief Rotterdam.
Verkeersdrukte op het Hofplein, 1939. Herkomst: Stadsarchief Rotterdam.
