Waardestelling gevangeniscomplexen Esserheem en Norgerhaven in Veenhuizen

In opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf analyseerden en waardeerden Eva Osinga-Dubbelboer en Lara Voerman zowel het landschap als de elf gebouwen van de gevangeniscomplexen Esserheem en Norgerhaven in Veenhuizen.

Veenhuizen heeft in vergelijking met de andere Koloniën van Weldadigheid een geheel eigen ruimtelijke logica, waarin de ensembles Esserheem en Norgerhaven als voormalige bedelaarsgestichten – en vervolgens strafinrichtingen – cruciale onderdelen vormen.

Bijzonder is de hechte relatie tussen het ruimtelijk raamwerk van dit ontginningslandschap met haar wijken en vaarten, de typologie van gestichten en gevangenissen en de lange penitentiaire gebruikstraditie met architectuur die deze ontwikkeling representeert. In ‘ensembledossiers’ onderzoeken we de belangrijkste bouwfasen of ijkmomenten in de ontwikkeling van zowel het landschap als de gebouwen. Wat is de ruimtelijke logica van het landschap, hoe ontwikkelde het gebruik en de routing zich door de eeuwen heen? Vervolgens krijgt elk gebouw een ‘bouwdossier’ met de bouwgeschiedenis, een analyse van de bouwfasen, ruimtelijke organisatie en de programmatische ontwikkeling van de gebouwen, een bouwhistorische beschrijving en een waardestelling.