Interieur Domkerk Utrecht

Met de groeiende bezoekersaantallen en activiteiten ligt er de vraag hoe de vele functies in de Domkerk op een meer logische en voor het monument verantwoorde manier in het gebouw zijn onder te brengen. Het cultuurhistorisch inspiratiedocument biedt zicht op de cultuurhistorische waarden én geeft richting aan het denken voor veranderingen in het interieur.

Interieur Domkerk Utrecht

Met de groeiende bezoekersaantallen en activiteiten ligt er de vraag hoe de vele functies in de Domkerk op een meer logische en voor het monument verantwoorde manier in het gebouw zijn onder te brengen. Het cultuurhistorisch inspiratiedocument biedt zicht op de cultuurhistorische waarden én geeft richting aan het denken voor veranderingen in het interieur.

Afbraak van de 19e-eeuwse binnenkerk, 1922. Herkomst: Het Utrechts Archief.

De Domkerk, in gebruik en in eigendom bij de Protestantse Gemeente Utrecht, is een vitaal onderdeel van het Utrechtse kerklandschap. Het is niet alleen een kerkgebouw, het dubbelt als concertruimte en toeristische trekpleister met souvenirwinkel en plek voor een kop koffie. De laatste keer dat integraal werd nagedacht over de organisatie van deze functies, en de inrichting ervan, was in de jaren 1980. Het inspiratiedocument bestaat uit twee delen. Het eerste deel is de ontwikkelingsgeschiedenis, waar in zeven fasen de belangrijkste omslagmomenten en visies op het interieur zijn weergegeven en beschreven. Per fase laat een schetsplattegrond de inrichting in die periode zien. Elke fase sluit af met de erfenissen (dat kunnen ruimtelijke karakteristieken, functionaliteiten of interieurelementen zijn) in het huidige interieur van de Domkerk.

Het doel van dit hoofdstuk is niet alleen een inzicht te krijgen in de overweldigende historische gelaagdheid van het interieur van de Domkerk, maar ook zicht op de impact van de opeenvolgende restauratie- en ontwerpvisies op het interieur. In een beeldvergelijking zijn schilderijen en foto's uit verschillende tijdsfasen naast elkaar gezet, van telkens een specifieke plek of hoek in het gebouw. Zo zijn de steeds wisselende gedaanten ervan inzichtelijk gemaakt. Vanuit de kennis, analyse en waardering van het interieur volgt het tweede deel, waarin richting wordt gegeven aan het denken over veranderingen in het interieur.

Het onderzoek is voor alle betrokkenen een handvat en afwegingskader bij het in stand houden en ontwikkelen van het interieur van de Domkerk. Daarnaast dient het als toetsingskader bij de beoordeling van plannen door de afdeling Erfgoed en de commissie Welstand en Monumenten.

2020
In opdracht van de Gemeente Utrecht, in samenwerking met Eva Osinga

Plattegrond met verschillende tijdslagen in het interieur. Tekening Eva Osinga.

1670

Tekening uit 1757 door P. Liender: gezien vanuit de zuiderkoorbeuk in westelijke richting. Herkomst: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

1837

1974

2020. Schetsen Eva Osinga.